Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI, Kn, T, SWil, SW, SJP notują
SStp, L nie notują

Formy: bezok. padać się; ~ cz. ter. lp 1. os. padam się; 3. os. pada się; lm 3. os. padają się; ~ cz. prze. lp m 3. os. padał się; lm mos 3. os. padały się; ~ cz. przy. złoż. lp zneut 3. os. będzie się padać; lm nmos 3. os. będą się padały

Znaczenia:

»pękać, rozpadać się«: Koniowi kopytá gdzieby się pádáły/ ábo obłamowáły/ warz żyto w wodzie do rozewrzenia ná kászę/ y kopytá/ ábo rog/ co nágoręcey mu tym okłádáć. SyrZiel 918. A nieprzyiaciołom serce się bárzo páda. Dla tey miedzy stadłem zgody, potężność bywa wielka, y nieprzyiaciołom strách. PetrSEk 24. Ognie pogásły/ oboz spłynął wodą/ Powrozy się rwą/ koły się pádáią. [opis burzy] TasKochGoff 196. Rospadam się/ rospádło się co/ v. Pádam się. Kn 929. Padam się/ Frangor, rumpor, crepo, facisco Plisztu. SzyrDict 281. Opoki wzáiem będą się tłukły, y ná drobne káwałki pádáły. StarKaz 605. Mowił [Miller] ze stoiąc iusz przes czas niemáły Woysko tęmpiało, działa się pádáły A Klasztor stoi y nic mu nie szkodzi Owszem nád nami, Kiedy chce dowodzi. OblJasGór 104. Sery tákże z serwatki dobrze wyciskáć á w mieyscu chłodnym, y suchym, gdy ser z wolná oschnie, áby się nie pádał, z pleśni często ocieráć, áby stęchliną nie przeszedł Nabiał. HaurEk 22. Piece [...] nápráwowáć tákże boiowiská w Stodołách w tym Miesiącu, bo się pádáć nie będzie. HaurEk 104. Zagrzać ią [formę] trzebá (napuściwszy iuz trochą a nie wielą, bo się inaczey wosk pada, oliwą). SekrWyj 83. Rozpuknąć się od Gniewu, (pádáć się). ErnHand 105. Ziemia się pada kraie się od gorąca. DanKolaDyk II, 520. Robaczka Thamur krwią pod linią rysowáno mármury, á te się według linii padały głádko, dla tego młotow, Siekier do Fabryki nie potrzeba było. ChmielAteny II 545. Kiedy ięzyk schnie zbytnie, y pada się, oraz barzo zapala [...] to przyłoż kawałek słoniny swieżey. BeimJelMed 30-31. Zwykł się także padać Język. BeimJelMed 308. Padam się, ich sprünge auf. BierSłowa 128.